Koszty związane z wizytą u notariusza to temat, który budzi zainteresowanie zwłaszcza w kontekście zawierania umów sprzedaży, darowizn czy sporządzania testamentów. Choć wielu klientów poszukuje jasnych informacji na temat obowiązujących stawek, warto wiedzieć, że wysokość opłat notarialnych nie jest jednakowa dla każdej czynności. Obowiązujące przepisy wprowadzają zróżnicowanie w zależności od rodzaju i wartości sprawy.
Co wpływa na wysokość opłat u notariusza?
Podstawowym składnikiem kosztów jest taksa notarialna, czyli wynagrodzenie notariusza za dokonanie czynności prawnej. Jej maksymalna wysokość określona jest w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości i zależy głównie od wartości przedmiotu czynności. Przykładowo, przy sprzedaży nieruchomości o wartości 200 tysięcy złotych maksymalna taksa będzie inna niż w przypadku aktu darowizny o wartości 500 tysięcy. Wysokość taksy może być niższa niż maksymalna, jednak nie może jej przekroczyć. Do taksy notarialnej doliczany jest podatek VAT w wysokości 23 procent.
W przypadku wielu czynności notariusz pobiera także opłaty sądowe i podatki publiczne jako płatnik. Dotyczy to przede wszystkim podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) przy sprzedaży nieruchomości, który wynosi 2 procent wartości transakcji, oraz podatku od spadków i darowizn. Dodatkowo, jeżeli dana czynność wiąże się z koniecznością dokonania wpisu w księdze wieczystej, notariusz pobierze także opłatę sądową i przekaże ją do sądu. Dlatego nawet dla jednej kategorii spraw całkowity koszt może się różnić w zależności od okoliczności. W związku z tym warto zasięgnąć informacji u źródła, tj. u notariusza. Cennik nie jest bowiem jednolity.
Jakie są dodatkowe składniki kosztów poza taksą notarialną?
Istotnym elementem końcowej kwoty do zapłaty mogą być wypisy aktu notarialnego. Za każdą rozpoczętą stronę wypisu obowiązuje określona opłata, a liczba egzemplarzy zależy od rodzaju czynności i liczby stron postępowania. W niektórych przypadkach niezbędne są również załączniki, takie jak odpisy pełnomocnictw, mapy, wypisy z rejestrów publicznych czy dokumenty potwierdzające prawo własności. Przygotowanie lub skompletowanie tych dokumentów może wiązać się z dodatkowymi kosztami.
Czasami zdarza się też, że notariusz przeprowadza czynność poza siedzibą kancelarii, np. w szpitalu lub w domu klienta, a wówczas doliczana jest opłata za dojazd. Nie jest to częsta praktyka, ale warto wiedzieć, że również takie sytuacje są uregulowane przepisami i wpływają na ostateczną wysokość wynagrodzenia notariusza. W praktyce każda czynność jest inna, a końcowy koszt może się różnić w zależności od liczby stron dokumentu, wartości przedmiotu oraz liczby wymaganych czynności dodatkowych.
Podsumowując, koszty czynności notarialnych obejmują taksę notarialną, VAT, ewentualne podatki publicznoprawne, opłaty sądowe i wypisy aktu. Nie ma więc do jednej stałej kwoty, a składa się na nią zestaw opłat uzależnionych od charakteru konkretnej sprawy.
